Zullen we dikke mensen binnenkort accepteren en kan iedereen voortaan blij zijn met zichzelf? Tatjana Almuli hoopt dat 'Knap voor een dik meisje' een eerste stap daartoe is!

Dit is een van de moeilijkste boeken om een recensie over te schrijven. Want hoe schrijf je een reactie op een boek dat de maatschappij bekritiseert als je zelf ook in die maatschappij en een klein beetje met die ideeën bent opgegroeid?

Ik wilde schrijven dat alle vrouwen zich hierin kunnen herkennen. Veel vrouwen proberen namelijk regelmatig af te vallen, omdat ze onzeker zijn over hun lichaam. Ook ik probeer soms mijn buik of benen te verbergen, maar ondanks mijn te dikke benen, ben ik toch niet heel ontevreden als ik in de spiegel kijk. Voor Tatjana is dat anders. Zij hoeft niet eens in de spiegel te kijken: ze merkt het wel aan de blikken op straat, de opmerkingen van vreemden, maar ook van familie(!), de kleding in de populaire kledingwinkels en de stoelen van restaurantjes waar ze vaak niet in past. 'Het is zo fucking moeilijk om niet mee te mogen doen in de maatschappij. Ze kijken op een bepaalde manier naar me en vinden iets van me zonder te snappen hoe het is. Ik probeer het: leven zonder dik zijn de boventoon te laten voeren, maar de blikken en de oordelen zijn overal.'

Hoewel Tatjana ook wil promoten dat vrouwen gewoon gelukkig mogen zijn met hun lijf zoals het is, wil ze vooral begrip krijgen voor mensen die écht obesitas hebben.

Veel mensen denken namelijk dat het haar eigen schuld is: het is toch haar keuze om zo veel en zo ongezond te eten? Maar Tatjana eet als uitvlucht. 'Het eten maakt me rustig. Als mijn buik gevuld is gaat mijn hoofd uit.' Ook daar hebben sommige mensen wel wat tegenin te brengen. 'Er zijn genoeg mensen die in een soortgelijke situatie hebben verkeerd, maar zich niet hebben verloren in heel veel eten. Waarom ik dan wel?' Zo schrijft Tatjana zelf in haar boek. Ook ontdekt Tatjana later dat haar overgewicht niet (alleen) veroorzaakt werd door haar eetbuien, het blijkt dan dus echt niet haar eigen schuld te zijn.

Ikzelf ken en kende mensen uit beide categorieën: mensen die iets meegemaakt hebben waardoor ze een uitweg zagen in extra veel of juist niets meer eten of misschien een heel andere uitweg kozen én mensen die nog meer meegemaakt hebben maar er beter mee om lijken te gaan. Zo iemand begrijpt de eerste categorie niet: een uitweg is dus niet per se nodig. Ik vind dat iedereen best stil mag staan bij de redenen waarom iemand zoiets doet en er daardoor misschien anders uitziet en als je er beter mee omgaat, wees dan blij! Maar verdriet is relatief en niet te vergelijken: het is erg als iemand het beleeft als heel erg.

Terug naar het boek: een paar dingen vind ik best erg om te lezen. Ten eerste dat zelfs haar familie haar niet accepteert. Vooral haar oma discrimineert: 'Na het eten krijgen alle kinderen een mandje vol chocolade en snoepjes van mijn oma, behalve ik. Ze zegt: 'Jij hebt al genoeg snoep gegeten in je leven.'' en op een later moment: 'In de deuropening van haar flat bekijkt ze me van top tot teen; ik weeg op dat moment bijna honderd kilo en maak bijna elke dag wel zo'n screening mee ... Dan kijkt ze me strak aan en zegt: 'Als je zo dik blijft, vind je later nooit een baan en zal geen man met je willen trouwen.' Dit zorgt bij Tatjana, logischerwijs, voor een steeds lager zelfbeeld. Als kind heeft ze weinig vrienden. Ook bij familie voelt ze zich niet op haar gemak. 'Voor het huis spelen mijn neefjes en broertje voetbal; ik zit het liefst onopgemerkt op de bank en lees een boek. Ik hoor mijn tante en mijn moeder in de keuken praten. Mijn tante vraagt waarom ik me toch altijd afzonder. 'Ze is gewoon een beetje verlegen,' zegt mijn moeder. Ik ben niet verlegen, ik ben bang voor het oordeel van mijn familie. Ik voel me kleiner worden dan ik ben onder hun blik, alsof ik niet goed genoeg ben.'

Gelukkig wordt ze door haar moeder, broertje en zusje en later haar pleegouders en vrienden wél geaccepteerd zoals ze is! 🥰

Ten tweede vind ik het erg dat zelfs de medische wereld obesitas niet serieus blijkt te nemen. Ze ervaart dat zelfs specialisten zich schuldig maken aan vooroordelen. Nadat Tatjana is afgevallen, komt ze weer aan, ook al blijft ze veel sporten en gezond eten. In het ziekenhuis wordt haar opnieuw vertelt dat het vanzelf goedkomt als ze gezond eet en sport. 'Ik ben boos op deze arts die weinig kennis lijkt te hebben over de complexiteit van overgewicht. Altijd het wegwuiven: jij bent zelf dik geworden door je vol te schransen, je moet gewoon minder gaan eten en meer bewegen, dan lost het probleem zich vanzelf op.' Naast eten en bewegen spelen ook verschillende andere factoren een rol bij je lichaamsbouw en gewicht. Welke zal ik niet vertellen, want ik verklap al te veel! 🤭😅

Wel hoop ik voor Tatjana en andere dikke personen dat dit (in elk geval voor artsen) binnenkort algemene kennis is en zij geholpen kunnen worden of in elk geval met meer respect behandeld worden.

Aan het begin vertelde ik al dat Tatjana de maatschappij bekritiseert, maar hoezo ligt het eigenlijk aan de maatschappij? 'Afvallen en slank zijn staat voor veel mensen gelijk aan je goed voelen, lekker in je vel zitten, gezond en gelukkig zijn... We denken het allemaal want we hebben het altijd zo geleerd: dik zijn maakt ongelukkig en dun zijn maakt dus automatisch gelukkig ... Gewicht verliezen staat voor veel mensen gelijk aan succes, gezondheid en uiterlijke schoonheid.'

Ik had hier nooit zo over nagedacht, maar herken dit beeld eigenlijk wel. Het blijkt alleen niet eens waar te zijn, zo vertellen Tatjana en anderen in haar boek. Ze merkt dat de buitenwereld haar anders behandelt als ze is afgevallen, het een knappe prestatie vindt en dat ze meer 'mee kan doen'. Zo past ze nu wel in kleding van gewone winkels of in een vliegtuigstoel. 'Het is alsof ik voor het eerst een volwaardig mens ben', zo omschrijft Tatjana de periode waarin ze minder weegt. Toch voelt ze zich daardoor nog steeds niet blij, trots of mooi.

Knap voor een dik meisje is een autobiografie: Tatjana vertelt haar levensverhaal. Hier vertelt ze erover bij talkshow M (let op: spoilers).

In haar boek vertelt ze over haar jeugd waarin ze van alles meemaakt en eten haar uitvlucht is, de periode waarin ze vanuit zichzelf wil afvallen en dat ook op verschillende manieren probeert en het proces van acceptatie (waar ze nog steeds in zit). Nu is ze deel van de bodypositivitybeweging. Ik ben benieuwd of deze beweging inderdaad een andere instelling zal opleveren. Ik vind dat moeilijk te geloven, maar het zou zo mooi zijn, als niemand meer onzeker hoefde te zijn...

Hoe reageerde jij op dikke mensen of mensen die om een andere reden opvallen? En zou je dat voortaan anders doen na het lezen van dit boek?

Gelezen: zomer 2020

Geschikt voor: volwassenen

Tatjana vindt dat de maatschappij zich het meeste richt op vrouwen. Natuurlijk hebben mannen dezelfde problemen als het gaat om het kopen van kleding of niet in alle stoelen passen, maar voor vrouwen geldt een bepaald schoonheidsideaal. Daarom benoemt ze later in haar boek ook de ervaringen van andere vrouwen. Hoewel ik begrijp dat er verschil zit in de ervaring voor mannen en vrouwen, kunnen mannen in mijn beleving wel eens dingen zeggen zonder erover na te denken. Daarom zouden ook zij dit boek moeten lezen, zodat ze weten dat het allemaal niet zo simpel is als gewoon gezonder eten / eigen schuld.

Je kunt dit boek in juli en augustus gratis lezen via de app vakantiebieb.

Lid van de bibliotheek? Dan kun je het de rest van het jaar lezen via de e-booksapp van de Online Bibliotheek. Tot je achttiende is lid zijn trouwens ook gratis! 

Hier kun je de eerste hoofdstukken alvast lezen.

Mag je dit voor Nederlands lezen? Ja, vanaf klas 3

Leesniveau: 1

Leeswijzer: