Mannen komen van Mars, vrouwen van Venus? Dit boek gaat over een meisje van Mars...

Probeer me niet te begrijpen.

Dat lukt je toch niet. Ik begrijp het zelf niet eens.

Meisje van Mars is deel van de zogenaamde Slashreeks: waargebeurde verhalen waarbij de schrijver heeft samengewerkt met degene over wie het verhaal gaat. Voor Meisje van Mars heeft schrijfster Anna Woltz zich gebogen over het verhaal van Vicky Janssen. Vicky, een mooie vrouw, was vroeger een man. Dit boek gaat vooral over haar jeugd tot vlak nadat ze een meisje is geworden. Het boek is geen non-fictie (een boek over iemands leven, gebaseerd op onderzoek en interviews). Anna heeft veel met Vicky gesproken, maar heeft er details bij bedacht om te zorgen dat de lezer zich kan inleven en het ook wel leuk en spannend vindt. Toch is het natuurlijk zeer realistisch en is het een verhaal waar de lezer van leert en waardoor je hopelijk aan het denken wordt gezet.

Dit is geen handboek.
Dit is mijn levensverhaal. Eén verhaal van één persoon. Als je echt alles wilt weten over transseksualiteit, dan zoek je maar op internet.

Dit is een citaat van Evert / Evy, de hoofdpersoon van Meisje van Mars. Het is inderdaad goed om te bedenken dat het voor iedereen anders is. Gelukkig! Want er zijn misschien ook wel mensen die zich zo voelen als Evy, maar bij wie het iets makkelijker verloopt. Het zal voor iedereen moeilijk zijn om te ontdekken dat je anders bent, maar Evy wist dat eigenlijk al heel vroeg en kon zichzelf niet zijn, omdat haar ouders dat niet accepteerden.

"Ik schaamde me. Niet een beetje, niet om iets geks wat ik had gezegd of stoms wat ik had gedaan - ik schaamde me voor wie ik was. Voor mijn hele wezen. Het benam me de adem en drukte mijn schouders naar beneden."

Er waren verschillende momenten waarop in haar jeugd al duidelijk was dat Evert geen gewoon jongetje was. En elke keer gaven ouders daarop een verkeerde reactie. Toen hij nog klein was, speelden ze het via Sinterklaas... Die liet Evert in het bijzijn van alle andere ouders en kinderen weten dat jongens niet met barbies horen te spelen. Lullig toch?!

Als Evert ouder wordt, heeft hij hierover ruzies met zijn ouders of wordt het gewoon genegeerd. 

"Voor mij bepaalde mijn lichaam niet hoe ik me voelde. Ik had het lichaam van een jongen en toch voelde ik me een meisje. Mijn geaardheid bepaalde het ook niet. Ik viel op jongens en toch voelde ik me hetero."

Helaas wordt een andere seksualiteit tegenwoordig nog steeds beschouwd als iets wat niet normaal is. Veel mensen begrijpen nog niet genoeg dat het echt gewoon is wie ze zijn, je kunt er natuurlijk best gewoon niet aan toegeven, maar dan word je ook niet bepaald gelukkig. Dit citaat verwoordt goed hoe het is: je geslacht of seksualiteit is geen keuze. Niet je lichaam of omgeving bepalen wie je bent, maar je eigen gedachten en gevoelens. 

"Mijn hakken tikten op de stoeptegels. Eindelijk liep ik als meisje over straat. Zo wilde ik het liefste zijn, maar toch was ik doodnerveus. Zouden de anderen me stiekem raar vinden? Zouden ze me bekijken als kermisattractie? Ik wist dat ik er goed uitzag. Maar ik bleef een jongen in een jurk."

Een jeugd waarin ouders je niet accepteren, vrienden je verraden en je op school gepest wordt, zorgt natuurlijk voor een behoorlijke onzekerheid. Toch weet Evert later steun te vinden en dankzij die mensen durft hij steeds meer zichzelf te zijn.

Jaren later zijn zijn ouders enigszins bijgedraaid. Als Evert Evy is geworden, verbazen ze zich over de reactie van de omgeving: die valt reuze mee! Lekker is dat. Hadden ze Evert net zo goed niet in zijn hokje hoeven terugduwen. Blijkbaar vonden ze de mening van anderen belangrijker dan het geluk van hun kind. Erg toch... 😲😔

Hoewel Evert zegt dat het zijn levensverhaal is, vind ik dat je als lezer duidelijk merkt dat ze bepaalde passages uit zijn leven hebben uitgelicht. Het wordt uitgebreid genoeg verteld om te weten wat een leven als lgbtq'er inhoudt en hoe de maatschappij op zo iemand reageert. Het is uitgebreid genoeg om te zorgen dat de lezer meekrijgt wat de bedoeling is: zo iemand kan er niets aan doen en is ook gewoon een mens dat geaccepteerd wil en moet worden. En toch... hoe kan een levensverhaal dan zo'n dun boek zijn? Wie weet om te zorgen dat de doelgroep het uitkiest, helaas zijn er toch nog erg veel van jullie die dikke boeken geen kans geven 😒

Als het niet gelezen wordt, bereikt het zijn doel natuurlijk niet.

En dat is wel belangrijk! Ik wilde schrijven dat het een tijdloos verhaal is, maar hopelijk klopt dat niet. Hopelijk komt er een tijd dat Evert die een meisje wil zijn helemaal niet bijzonder is en waarin hij een makkelijk leven zou kunnen hebben. Het boek is uitgekomen in 2011, maar aangezien het een deel van zijn leven beschrijft, gaat het over de twintig(?) jaar daarvoor. Dat het zich alweer best lang geleden afspeelt, is amper te merken. Er zijn maar enkele dingen waaraan je merkt dat het wat ouder is. Er wordt bijvoorbeeld verwezen naar 9/11 (de aanslag op de Twin Towers in New York) of naar kledingwinkels die nu al lang niet meer bestaan. Ik vond dat wel grappig, want ik kwam er vroeger ook wel eens (niet heel vaak, het was toch een andere stijl), maar jullie kennen de Coolcat of Wonder Woman waarschijnlijk niet eens 😅

Ook Big Brother viel me op. In mijn beleving is dat al een oud programma. Ik volgde het vroeger ook niet, maar hoorde er wel eens over. Het was volgens mij best spraakmakend, omdat er helemaal geen privacy was. En toch is het nu weer terug!

Behalve deze paar dingen is dus niet echt te merken dat het oud is, ik denk helaas dat er ook in de 20's Everts zijn die zich niet geaccepteerd voelen. Of ben ik dan pessimistisch en denken jullie dat de ouders van onze generatie wel meer accepteren? En jij? Wat zou jij doen als Evert je vriend of klasgenootje was? Heeft het boek je kijk daarop veranderd?

Gelezen: de eerste drie dagen van de kerstvakantie, mooi op tijd om mijn leerlingen erover te vertellen als zij het na de vakantie gaan lezen. 
Geschikt voor: 12+

Lijkt het je interessant? Hier kun je vast beginnen!

Verderlezen? Dat kan via de Online bieb! 

Mag je dit lezen voor Nederlands? Jazeker, t/m begin klas 3

Leesniveau: 2

Leeswijzer: