Dave sprong op Normandië om Europa te bevrijden 👨🏻‍✈️🪂

Oorlogsverhalen zijn eigenlijk niet mijn favoriet, maar er zijn natuurlijk genoeg mensen die er wel van houden! In tegenstelling tot veel andere bekende Nederlandse oorlogsboeken gaat dit boek over de kern van de oorlog: soldaten aan het front. Veel andere boeken gaan bijvoorbeeld over het verzet of de invloed die de oorlog heeft op families en vriendschappen. Dit verhaal is ook origineel doordat het een Nederlands boek is dat zich niet in Nederland afspeelt. Ons land zit meer op de achtergrond van het verhaal: familievrienden hebben familie in Nederland om wie ze zich zorgen maken en aan het einde van het verhaal gaat Dave (de hoofdpersoon) een Nederlandse stad bevrijden.

Wie verstand heeft van de Tweede Wereldoorlog weet (dankzij de titel) al waarover dit gaat: D-Day. Op deze dag begon de bevrijding van Europa van Hitler met de landing van Amerikaanse soldaten op Normandië, daarnaar verwijst de titel natuurlijk.

Afgelopen zomer had ik naar Normandië op vakantie gewild. Ik heb uitgebreid gezocht naar leuke hotels en vakantiehuizen in Normandië en waar ze precies liggen. Ik weet nog dat ik het vreemd vond dat de Normandische stranden Amerikaanse namen hadden; het is toch logischer als het gewoon Frans zou zijn?

'Dave kan de namen van de Franse stranden waar de Amerikaanse, Britse en Canadese grondtroepen vanaf boten aan land zullen gaan inmiddels dromen. Ze kregen de codenamen Utah, Omaha, Gold, Juno en Sword. Hij weet ook dat hij met zijn maten op het schiereiland Cotentin wordt gedropt, achter Utah Beach dat net zoals Omaha Beach door Amerikaanse kameraden zal worden bestormd.'

Ik vond dit een leuk weetje! Een ander leuk weetje dat ik heb geleerd van dit boek: ik dacht dat het v-teken van je vingers (twee vingers opsteken) 'peace' betekende, maar het blijkt 'victory' (overwinning) te zijn! Dat is wel iets met een v, dus eigenlijk wel logischer 🤔

Wat ook leerzaam is, is de Amerikaanse kijk op de oorlog en dan vooral hoe weinig ze eigenlijk wisten over de werkelijke gruweldaden van Hitler. In het boek wordt een paar keer benoemd dat Dave en zijn vrienden geloven dat de joden in de werkkampen écht werkten. Wij weten nu wel beter... 

'Ik vind het zo erg dat jullie al jaren geen post meer krijgen van jullie familie in Holland.

Jullie schreven me al vaker dat jullie bang zijn dat de joden in die werkkampen worden vermoord. Een verschrikkelijke gedachte. Ik kan dat niet geloven. Echt niet. Zo slecht kunnen mensen toch niet zijn? Als ik er met maten over praat, denken ze net zoals ik dat de joden in die Duitse kampen keihard moeten werken zonder dat ze er geld voor krijgen. Nee, ze zullen het daar niet leuk hebben, maar dat is nog iets totaal anders dan dat ze worden vermoord.'

Ik twijfel wel of dat ligt aan de plaats of aan de tijd waarin het zich afspeelt. Wisten de Europeanen zelf dan wel wat er precies gebeurde nadat de joden werden afgevoerd of werd dit eigenlijk pas na de Oorlog bekend?

Het verhaal geeft een goed historisch beeld. Dat doet de schrijfster door naast de oorlog nog veel meer dingen te benoemen die horen bij de jaren veertig, zoals muziek, het uitgaansleven waarin de foxtrot werd gedanst (ik ken deze dans doordat ik een aantal jaren heb gestijldanst; jullie zegt het waarschijnlijk niets🤭), hoe er werd gepraat over de mensen (een blanke eigenaar en een zwarte medewerker; dit was niet eens beledigend bedoeld: dit was normaal in die tijd) en hoe er over liefde werd gedacht (een stuk respectvoller en serieuzer dan nu). Dit vond ik leuk, maar tegelijk zorgde het ervoor dat ik me moeilijker kon inleven in het verhaal. Om je goed in te leven zou ik aanraden om Band of Brothers te kijken, of in elk geval de trailer (zie filmtips onderaan). Toen ik daarnet de trailer bekeek, zag ik Dave en zijn vrienden voor me.

Wat ik erg realistisch vind aan het verhaal is Daves angst. Hij wil graag vechten voor zijn land, maar beseft ook dat dat hem misschien het leven kost.

''Dave, is huisschilder geen geschikt beroep voor jou? Ik vind dat je mooie, strakke invasiestrepen zet op dit vliegende fort.' plaagt Tipp.

Dave antwoordt niet. Hij kijkt Tipp en Joey opnieuw aan. Twee op de drie gaan het niet redden. Wie van hen blijft over? Hij zucht diep. Hij zou best met zijn angst over D-Day willen praten, maar hij weet niet met wie. Zijn vrienden hebben daar duidelijk geen zin in.

Met Summers? Hij twijfelt. Ook al is het een prima kerel, hij is wel de aanvoerder van hun peloton. Hij wil niet dat Summers hem een angsthaas zal vinden.'

Tot slot: dit boek is een goed voorbeeld van hoe de samenleving, de kennis en ervaringen van de lezer invloed kunnen hebben op de leeservaring. Het boek komt uit 2015, dus de schrijver kan dit er niet in gestopt hebben, zodat wij als lezer nu het zo ervaren, maar ik kon dankzij dit boek voor het eerst de link tussen het coronatijdperk en de oorlog begrijpen. Inmiddels duurt het coronatijdperk in Nederland al meer dan een halfjaar en tot nu toe vond ik het altijd onzin dat dit vergeleken werd met de oorlog. In oorlogstijd vermoorden mensen elkáár, dat is toch heel iets anders dan een ziekte waar mensen dood aan gaan!

Maar er gebeuren wel bijzondere dingen dankzij corona, zo kregen bepaalde beroepen extra waardering. In De sprong op Normandië krijgen de soldaten een brief van Eisenhower, die toen de Amerikaanse president was, en hij komt ook op een herdenkingsbijeenkomst. Toen ik dit las, dacht ik: hé, wat leuk, wij kregen een brief van de minister van onderwijs.

Wij zijn allemaal veel te jong om nu al te sterven. Maar had hij nu in Amerika willen zijn? Daar in alle rust een opleiding tot sportleraar willen volgen? Hij hoeft er maar even over na te denken. Summers heeft gelijk. Dit is wereldgeschiedenis. Hier wil hij bij zijn. Voor deze grote en nobele onderneming is hij bereid zijn leven te geven.

Wat ook nogal bijzonder is, maar dan in minder positieve zin, is hoe de Nederlanders omgaan met de maatregelen. Wij hoeven niet, zoals Dave, ervoor te kiezen om te vechten tegen een leger en misschien ons leven te moeten geven. Wij moeten een beetje vrijheid inleveren om te zorgen dat minder mensen ziek worden. En nog zijn er mensen die het onzin vinden en er 💩 aan hebben. HOE DAN?

Net als de Oorlog is corona wereldgeschiedenis. En hoe zal Nederland in de geschiedenisboeken komen? Als het enige land waar de ziekte zijn gang kan gaan doordat mensen in discussie gaan over de maatregelen in plaats van met zijn allen de ziekte te bestrijden..? Ook ik vind die mondkapjes 😷 erg wennen en vind het lastig om afstand te houden en balen dat veel leuke dingen nu anders gaan of helemaal niet kunnen 🍽🧁🍱🌁🎈(zoals ergens eten, op vakantie gaan en je verjaardag vieren). Maar we willen toch terug naar 'het oude normaal'? Dat gaat denk ik een stuk sneller als we écht met zijn allen in elk geval proberen de maatregelen na te leven en erop vertrouwen dat de overheid deze adviezen niet uit hun duim zuigt 👍🏻

Gelezen: periode 1 2020/2021, net als klas 2
Geschikt voor: 11+
Dit boek kun je lezen via de Online Bibliotheek.
Mag je dit boek lezen voor Nederlands? Ja, in klas 1 en 2
Leesniveau: 1

Leeswijzer:

 

Soundtracks van het boek: Het meisje met de vlechtjes en Allemaal willen we de hemel
Als er in het boek een of een paar liedjes worden genoemd, zet ik hier meestal de videoclip van dat nummer. In De sprong op Normandië worden alleen zoveel liedjes genoemd dat ik het nu niet van plan was... tot ik ontdekte dat de schrijfster een hele playlist heeft gemaakt met alle liedjes die ze noemt in haar boek! Ik vermoed dat jullie de nummers niet echt leuk zullen vinden, maar je komt wel goed in de sfeer van de tijd waarin het boek zich afspeelt en in een vrolijkere mood dan anders wanneer je een oorlogsverhaal leest.

Boekentip:

- Het meisje met de vlechtjes, over twee zussen bij een Nederlandse verzetsgroep. Enkele dingen uit het verhaal zorgen ervoor dat vooral meisjes zich goed kunnen inleven in het verhaal, maar verzet tijdens de oorlog vormt toch de hoofdverhaallijn die voor jongens en meisjes interessant kan zijn.

- Allemaal willen we de hemel, over een Belgische jongen die voor Duitsland vecht tijdens de oorlog en zijn vriendin en beste vriend die daar gemengde gevoelens over hebben.

* Beide boeken zijn wel moeilijker dan De sprong op Normandië, maar toch ook geschikt voor klas 2.

Filmtip: Commandant Summers uit het boek is namelijk enigszins geïnspireerd op commandant Winters uit de serie Band of Brothers. Anke Manschot wilde een zo realistisch mogelijk verhaal schrijven, ze heeft ook allerlei bronnen gebruikt voor het schrijven van dit boek, maar o.a. dankzij discussie over de betrouwbaarheid van de film Saving Private Ryan ontdekte ze dat het onmogelijk was om een verhaal te schrijven dat helemaal klopt. Last but not least: Pearl Harbor. Dit wordt niet in het nawoord genoemd door de schrijver, maar in het verhaal. Het vormt het begin van Daves verhaal. Pearl Harbor is een Amerikaanse marinebasis die door Japan werd gebombardeerd. Daarvoor kon Amerika nog doen alsof ze niet betrokken waren bij de oorlog. Het riep bij Dave veel verontwaardiging op en vanaf dat moment wil hij soldaat worden en vechten voor zijn land. Voor mij was het vooral leuk om iets beroemds en herkenbaars te herkennen in het boek. Nu zal ik de films eens gauw gaan kijken ;) Ik kende ze allemaal, maar heb ze nog nooit helemaal gezien.